فوم هوشمند ( Memory Foam ) را فوم ویسکو الاستیک ( Visco Elastic Foam ) نیز، می شناسند که اولین بار در سال ۱۹۷۰ میلادی با هدف استفاده در شاتل های فضایی طراحی و تولید گردید. هدف از به کارگیری این فنآوری، راحتی هرچه بیشتر فضا نوردان در هنگام پرواز و جلوگیری از کوفتگی ناشی از فشار روی بدن آنها بوده است. این فن آوری به تدریج در ساخت انواع بالشت و تشک خواب و سایر محصولات مورد استفاده در زندگی روزمره به کارگرفته شده است.
هنگامی که با دست به یک فوم معمولی فشار وارد میکنید، بلافاصله پس از برداشتن دست، فوم سریعا بهحالت اولیه خود بازمیگردد که این بهمعنای انتقال کامل نیروی وارد شده به فوم توسط دست در جهت عکس به سمت دست در کسری از ثانیه است که دارای شدت بالایی نیز میباشد. این اتفاق (برگشت فوم به حالت اول) در فوم هوشمند با تاخیر انجام میشود، در نتیجه نیروی وارده پس از برداشتن دست از روی فوم هوشمند در زمان بیشتری برمیگردد که شدت نیروی برگشت شده بسیار کمتر از فومهای معمولی و از طرفی نیروی برگشت در یک نقطه متمرکز نمیشود.
توانایی جدا کردن حرکات می تواند برای افرادی که همراه با زوج خود در یک تخت می خوابند مزیت مهمی باشد. در تشک های دیگری که این خاصیت را ندارند حرکت کردن یکی از زوجین در سمتی از تشک باعث انتقال حرکت به سمت دیگر تشک و ایجاد مزاحمت برای دیگری می شود. در تشک مموری فوم نیروی وارد شده توسط ماده فوم جذب می شود و اثر حرکتی به سمت دیگر تشک منتقل نمی شود.
حساسیت این فومها به درجه حرارت است. اگر دو فوم هوشمند و معمولی در محل سردی در یک اتاق قرارگیرند هردو سخت میشوند ولی بهمحض تماس بدن با فوم هوشمند، درجه حرارت بدن فوم را به حالت اول برمیگرداند و ظرف چند ثانیه قالب بدن را به خود میگیرد و این امر باعث میشود نیروی برگشتشده در فوم هوشمند روی سطح مورد تماس پخش شود.
استفاده از تشک مموری فوم هوشمند برای بدن مزایای بسیاری در بر دارد. از آنجایی که این نوع تشک باعث ایجاد فرو رفتگی متناسب با فرم بدن انسان در تشک میشود، فشارهای وارده به بدن را خنثی میکند و باعث حفظ حالت بدن در استاندارد ترین حالت خود میشود. تشک مموری فوم قوس کمر را به بهترین شکل پوشش میدهد و مانع از خستگی افراد در طول خواب میگردد. علاوه بر آن پس از برخاستن فرد از روی تشک به حالت اولیه خود بر میگردد و دیگر اثری از فرو رفتگی بر روی آن باقی نمیماند.
بسته به کیفیت تشک مموری فوم حدود ۵ الی ۱۵ درصد از مصرف کنندگان از گرم شدن زیاد هنگام خوابیدن روی این تشک ها نسبت به تشک فنری ابراز شکایت کرده اند. این موضوع بیشتر در مورد فوم های ژلی مشاهده می شود و در فوم های طبیعی و گیاهی پراکنده شدن سریع تر گرمای بدن مشاهده می شود.
در نسل جدید فوم های حافظه دار توسعه چشم گیری صورت گرفته است که به آن عصاره آلوئه ورا، عصاره چای سبز و زغال فعال با فوم ترکیب شده اند تا به منظور پائین آوردن بو و حتی ارائه آروماتراپی به هنگام خواب باشد.